NEHYİ HAZIR
|
EMRİ HAZIR
|
İSMİ MEFUL
|
İSMİ FAİL
|
MASDAR
|
MUZARİ
|
MAZİ
|
BABLAR
|
|
لَا تَطْلُبْ
|
اُطْلُبْ
|
مَطْلُوبٌ
|
طَالِبٌ
|
طَلَبٌ
|
يَطْلُبُ
|
طَلَبَ
|
__ __
|
1
|
لَا تَرْجِعْ
|
اِرْجِعْ
|
مَرْجُوعٌ
|
رَاجِعٌ
|
رَجْعٌ
|
يَرْجِعُ
|
رَجَعَ
|
___
___
|
2
|
لَا تَفْتَحْ
|
اِفْتَحْ
|
مَفْتُوحٌ
|
فَاتِحٌ
|
فَتْحٌ
|
يَفْتَحُ
|
فَتَحَ
|
___
___
|
3
|
لَا تَعْلَمْ
|
اِعْلَمْ
|
مَعْلُومٌ
|
عَالِمٌ
|
عِلْمٌ
|
يَعْلَمُ
|
عَلِمَ
|
___
___
|
4
|
لاَ تَحْسُنْ
|
اُحسُنْ
|
مَحْسُونٌ
|
حَسَنٌ
|
حُسْنٌ
|
يَحْسُنُ
|
حَسُنَ
|
___
___
|
5
|
لَا تَحْسِبْ
|
اِحْسِبْ
|
مَحْسُوبٌ
|
حَاسِبٌ
|
حِسْبانٌ
|
يَحْسِبُ
|
حَسِبَ
|
___
___
|
6
|
NOTLAR : Gramerciler Arapça’daki
binlerce fiili inceleyerek onların daha çok üç harfli olduklarını tespit
etmişler ve bunları temel üç harfli anlamında “SÜLASİ MÜCERRED” olarak
isimlendirmişlerdir. Bu temelde üç harfli fiillerin mazi ve muzarileri yan yana
getirildiğinde değişenin yalnızca ortadaki harfin harekesi olduğu
görülmektedir. Buna göre en çok kullanılanlardan en az kullanılanlara doğru gerçekleştirilen
sıralamanın sonunda yukarıdaki tablo oluşmuştur.
Ø Gramerciler binlerce Arapça fiili bir ölçü (vezin) yardımıyla
anlatabilmek için فعل kelimesini
seçmişler ve ilk harfine fiilin fa’sı anlamında “Faul fi’li”, ortadaki harfe
fi’lin aynı anlamında “Aynel fi’li”, sondaki üçüncü harfe de fiilin lamı
anlamında “Lamel fi’li” demişlerdir.
Ø Bir fiilin hangi babtan geldiği ancak sözlük yoluyla
bilinebilir.
Ø Mastarlar semai (kuralsız) olup diğerleri kıyasi (kurallı)
kelimelerdir. Mastarlar ancak sözlüğe başvurarak öğrenilebilir.
Ø Fiili mazi sonları daima mebni (değişmez); fiili Muzari sonları
ise murab (değişken) kabul edilmektedir.
Ø 3. Babın dikkat çeken özelliği orta ve son harflerinden birinin
mutlaka boğaz harflerinden biri olmasıdır.
Ø
Bu bablardan yalnızca 5. bab
lazım fiil denilen geçişsiz fiillere mahsustur. Diğerleri geçişli ve geçişsiz
fiiller arasında ortaktır.
v Sülasi mücerredlerde EMRİ HAZIR yapılırken dikkat edilecek husus
emri hazırın doğduğu muzari fiilin orta harfidir. Eğer muzarinin orta
harfi zammeliyse emri hazır yapmak için
başa getirilen hemze-i vasıl zammeli ; orta harf kesra ya da fethalıysa hemze-i
vasıl kesralı yapılır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder